Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Sinds 1 januari 2024 geldt, naast de Omgevingswet, de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb).

Het doel van de Wkb is dat gebouwen beter en veiliger worden gemaakt. Daarom is er strenger toezicht op bouwen en zijn de regels over verantwoordelijkheid duidelijker. Gaat u (ver)bouwen? Dan moet u eerst kijken of dat wat u gaat bouwen onder de Wkb valt. Dit kunt u zien in het Omgevingsloket. Valt het onder de Wkb? Dan is de volgende stap contact opnemen met een kwaliteitsborger. Een kwaliteitsborger is een deskundige die u helpt bij het bouwen. Hij of zij kijkt of uw bouwplan en het bouwen zelf veilig zijn en aan de regels voldoen. De kwaliteitsborger controleert de bouw en maakt de documenten die u bij de gemeente moet inleveren. Zo weet u zeker dat uw gebouw veilig en goed wordt gebouwd. Hieronder leest u wat dit precies betekent.

Wat verandert er?

In de Omgevingswet is de bouwvergunning verdeeld in twee delen: een ruimtelijk en een technisch deel. 

  • Het ruimtelijke deel gaat over de vraag of u op een bepaalde plek mag bouwen. Dat is vastgelegd in het omgevingsplan van de gemeente. In zo'n omgevingsplan staat bijvoorbeeld waar er huizen mogen komen en welke regels er gelden. Zo kunt u zien wat wel en niet mag op een plek in de gemeente. Voor dit deel moet u een vergunning aanvragen. Meer informatie vindt u op de pagina van de omgevingsvergunning. Let op; zonder omgevingsvergunning mag u niet starten met bouwen!
  • Het technische deel gaat over de vraag of dat wat u gaat bouwen voldoet aan alle regels en eisen. U moet hiervoor een bouwmelding doen bij de gemeente. Hiermee laat u de gemeente weten dat u gaat (ver)bouwen. Vanaf 1 januari 2024 controleert de gemeente niet meer altijd of een gebouw goed en veilig wordt gebouwd. Bij een deel van de gebouwen moet u zelf een kwaliteitsborger inhuren. Deze kwaliteitsborger controleert of uw bouwplan aan de regels voldoet. Hij of zij zorgt ook voor de documenten die u bij de gemeente moet inleveren. Zo kunt u op tijd een melding van het bouwen doen.

Wanneer en voor welke projecten heeft u een kwaliteitsborger nodig?

Om te weten of u voor de bouw of verbouwing een kwaliteitsborger nodig hebt, moet u weten tot welke gevolgklasse het bouwwerk hoort. Met het bouwwerk bedoelen we dat wat u gaat bouwen of verbouwen.
Alle bouwwerken zijn onderverdeeld in drie gevolgklassen: gevolgklasse 1, 2 en 3. Bouwwerken in gevolgklasse 1 hebben bij overtreding van de bouwregels over het algemeen kleine gevolgen en risico’s voor de samenleving. Hoe hoger het risico voor de samenleving, hoe hoger de gevolgklasse.

Voorlopig geldt de Wkb alleen voor bouwwerken in gevolgklasse 1. Dit gebeurt in twee stappen, nieuwbouw (vanaf 1 januari 2024) en verbouw (vanaf 1 juli 2024) van bouwwerken.  Voor deze bouwwerken is een kwaliteitsborger nodig. 
Voor alle andere bouwwerken in gevolgklasse 1 verbouw (tot 1 juli 2024) en gevolgklasse 2 en 3 moet u een bouwtechnische vergunning aanvragen bij de gemeente.

De volgende bouwwerken horen bij gevolgklasse 1:

  1. Grondgebonden woningen, inclusief aangebouwde garage/schuur/kantoor. * Appartementen en woningen bedoeld voor kamergewijze verhuur, zoals studentenhuizen en zorgwoningen vallen niet onder gevolgklasse 1
  2. Woonboten
  3. Vakantiehuisjes en andere vakantieverblijven die zelf op grond staan
  4. Bedrijfshallen en fabriekspanden maximaal 2 verdiepingen hoog. *Kantoorgebouwen en winkelpanden vallen niet onder gevolgklasse 1
  5. Opslagruimten, magazijnen en andere bouwwerken vallend onder punt 4 van maximaal twee verdiepingen die gebouwd worden bij kantoren en winkels
  6. Fiets- en voetgangersbruggen die maximaal 20 meter over gemeentelijke weg, spoor of water gaan. *Bruggen gebouwd over provinciale of rijkswegen vallen niet onder gevolgklasse 1.
  7. Overige bovengrondse bouwwerken die geen gebouw zijn, bedoeld voor wegen (geen viaducten en dergelijke), vaarwegen en stroomvoorziening als ze niet hoger zijn dan 20 meter. Bijvoorbeeld kleine zendmasten, antennes, kleine windmolens, keermuren, walmuren, kademuren of gemalen. *Waterkerende constructies, zoals stuwen en sluizen, vallen niet onder gevolgklasse 1.

De hierboven genoemde bouwwerken vallen niet onder gevolgklasse 1 wanneer:

  • Het bouwwerk een monument is.
  • Een melding ‘brandveilig gebruik’ verplicht is.
  • Er gebruikgemaakt is van NEN 6060 of NEN 6079 bij het bepalen van de gebruiksoppervlakte van een brandcompartiment.
  • Er milieubelastende activiteiten plaatsvinden waarvoor een vergunning nodig is.
  • Er iets anders wordt gedaan dan de regels voor bouwen zeggen.

Stappenplan als u gaat bouwen 

In deze video ziet u stap voor stap wat u moet doen en waar u aan moet denken als u gaat bouwen:


Wat moet u doen?

  1. Controleer of u een vergunning nodig heeft voor uw bouwactiviteit. Dit kan via de vergunningcheck op het Omgevingsloket.
  2. Controleer of uw bouwwerk valt onder gevolgklasse 1. Zo ja, dan vraagt u alleen voor het ruimtelijke deel een omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket. 
  3. Valt uw nieuwe bouwwerk onder gevolgklasse 1, schakel dan een onafhankelijke kwaliteitsborger in. Uw aannemer of architect kan u hiermee helpen. De kwaliteitsborger kijkt dan naar de risico’s en stelt in een borgingsplan vast welke maatregelen hij neemt tijdens de bouwactiviteit.
  4. Uiterlijk vier weken voor de start van de bouw maakt u of uw aannemer melding van de bouw. Deze bouwmelding doet u via het Omgevingsloket.  De bouw mag pas beginnen wanneer de bouwmelding volledig en op tijd gedaan is. 
  5. Na de bouwmelding geeft u minimaal 2 dagen voor de daadwerkelijke start van de bouwwerkzaamheden informatie over de startdatum van de bouwwerkzaamheden door. U doet dit via het Omgevingsloket.
  6. Minimaal 2 weken voordat u het bouwwerk wilt gebruiken, moet u een gereedmelding doen via het Omgevingsloket. U hoort van de gemeente of deze melding is geaccepteerd of geweigerd. U mag het bouwwerk pas gebruiken als de gemeente uw gereedmelding accepteert.
  7. Op de eerste dag dat u stopt met bouwen, meldt u dit via het Omgevingsloket .

Vragen over deze pagina of is iets niet helemaal duidelijk? Bel naar 045 5278 555 of stuur een mail naar loketvergunningen@brunssum.nl.